هرم سیستیا رم | معرفی – تصاویر – تاریخچه

تمدن رم باستان رقابت شدیدی با مصریان داشتند به همین دلیل زمانی که عظمت و شکوه اهرام ثلاثه مصر و سایر اهرام بزرگ این کشور را دیدند به این فکر افتادند که باید برای خودشان نیز یک هرم داشته باشند. شاید این ساده‌ترین دلیل برای بنای هرم سیستیا رم باشد. این هرم در شهر رم ایتالیا واقع است اما متعلق به امپراطوری بزرگ روم می‌باشد. این هرم صد سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده است تا با اهرام ثلاثه مصر رقابت کند.

جایگاه هرم سیستیا رم دربین آثار تاریخی

گرچه اندازه این حرم در مقایسه با شاهکار مصری‌های باستان بسیار کوچکتر است اما توانسته جای خود را در بین لیست اهرامی که در سراسر جهان وجود دارند پیدا کند. هرم سیستیا رم (Pyramid of Caius Cestius) در کنار شاهکارهای روم باستان مانند معابد و آمفی تئاتر‌ها توانسته به عنوان یکی از جاذبه‌های توریستی این شهر خود را معرفی کند. ساختار این بنا تفاوت زیادی با گنبدهای باشکوه معابد رم دارد.

در واقع می‌توان گفت که این هرم به گونه‌ای نتیجه به چالش کشیده شدن معماران توسط بلند پروازی‌های پادشاهان این ابر قدرت تاریخی است. در ابتدای تحقیقات برخی تصور می‌کردند که این هرم برای بزرگ داشته بنیانگذار روم باستان ساخته شده است اما در پی کشف و مطالعه کتیبه‌های موجود مشخص شد که این هرم آرامگاه شخص دیگری است. این هرم نیز مانند هرم بزرگ مصر دارای روکش یا است سنگ‌های مرمر بوده است اما این سنگ‌ها در قرن شانزدهم برای ساخت و ساز در کلیسای سنت پیتر از نمای هرم سیستیا رم جدا شده و مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

ساختار هرم سیستیا رم

سازه این هرم تشکیل شده است از هسته بتونی که شامل شن و ماسه است و با لایه ایی از آجر تقویت شده است. همانطور که گفتیم نمای خارجی هرم سیستیا رم که شامل سنگ‌های مرمر سفید بوده است متاسفانه برداشته شده. سطح مقطع این هرم ۲۹ متر و ارتفاع آن حدود ۳۴ متر است. یک اتاق به مساحت ۲۳ متر مربع داخل این هرم وجود دارد که دیواره هایش با استفاده از از نقاشی‌های مربوط به آیین تدفین در مصر باستان پوشانده و تزئین شده است. در قرن سوم میلادی که ساخت دیواره‌های ارلیان آغاز شد این حرم را به عنوان قطعه از این دیوار مورد استفاده قرار دادند و اکنون این هرم بخشی از دیوار دور شهر می‌باشد.

احیا و توجه به هرم سیستیا رم

پس از افول امپراطوری روم باستان بسیاری از بنا‌های باشکوه آن دوره از رونق افتاد برای مثال دیگر مانند دوره اوج امپراتوری مسابقات بزرگ گلادیاتورها در آمفی تئاتر برگزار نشد. هرم سیستیا رم هم از این قاعده مستثنی نبود و پس از گذشت این دوره تقریبا به فراموشی سپرده شد و حتی آنقدر کم ارزش و اهمیت قلمداد شده بود که در قرن شانزدهم به هنگام ساخت کلیسای سنت پیتر به نمای بیرونی آن تعدی کردند و از سنگ‌های مرمر آن در ساختار کلیسا استفاده کردند. اما فقط یک قرن بعد و در قرن هفدهم مجدداً مورد توجه قرار گرفت.

در این زمان با کشف سنگ نوشته‌های این بنا قدمت و ارزش هرم سیستیا رم  برای مورخان و تاریخ شناسان به خوبی مشخص شد و ایشان در صدد بازسازی و مرمت و مراقبت از این یادگار دوران باستان برآمدند. در واقع با پیدا شدن کتیبه و مطالعه آن، عملیات بازسازی و مراقبت از هرم سیستیا رم  اجرا شد.

اطلاعات موجود در کتیبه باستانی

دو کتیبه ایی که در سمت شرقی و غربی هرم سیستیا رم وجود دارد اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ آن به ما می‌دهد. پس از مطالعه کتیبه‌ها مشخص شد که هرم سیستیا رم در واقع آرامگاه مردی به نام گایوس استیوس پسر لوسیوس از خاندان پگ ایلیا است. این مرد قاضی و دانشجویی معبدی که وظیفه تربیت کاهنان برای معابد خدایان را بر عهده داشته، بوده است. سنگ نوشته دیگر می‌گوید که ساخت این هرم حدود سیصد و سی روز به طول انجامیده.

شیب بیشتر هرم سیستین رم در مقایسه با اهرام مصر و نوک تیز آن از جمله مهمترین تفاوتهای این هرم با نمونه مصری است. این مسئله می‌تواند نشان دهد که چرا اکثر نقاشی‌های دوران قرون وسطی اهرام مصر باستان را چیزی شبیه این هرم نشان می‌دهند. در واقع نقاشان از نزدیک اهرام ثلاثه مصر را ندیدند و تنها تصورشان از هرم، هرم سیستیا رم بوده است.

الگوی هرم سیستیا

این گمان می‌رود که معماران یونانی، سینوس زاویه اهرام ثلاثه مصر را اشتباه محاسبه کرده باشند و این امر باعث شده که سازه ایشان در مقایسه با الگوی خود نوک تیز‌تر باشد. البته این احتمال در مقایسه با تبهر معماران یونانی مردود به نظر می‌رسد. نظریه دیگر که از دیدگاه تاریخی نیز محتمل‌تر می‌باشد، این است که این هرم از هرم پادشاهی کووش که بیشتر شبیه آن است الهام گرفته شده باشد چرا که قبل از ساخت این هرم، یونان به پادشاهی کووش حمله کرد و آن را فتح کرد.

ادامه مرمت هرم رم

پس از بروز آسیب‌های محیطی به هرم سیستیا شهر رم علاوه بر آنکه در سال ۱۶۰۰ این هرم بازسازی مختصری به خود دید در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۱۱ نیز مرمت‌های تخصصی بر روی آن انجام شد. نکته جالب دیگری که در ارتباط با این هرم وجود دارد این است که مانند هرم‌های مصری این هرم نیز در زمان خود مهر و موم شده بوده است و هیچ راه ورودی یا خروجی برای آن تعبیه نشده است.

همانطور که این اتفاق برای هرم‌های مصر افتاد بازدیدکنندگان از این هرم نیز علاقه‌مند به دیدن و یا غارت کردن گنج احتمالی داخل این هرم بوده‌اند به همین دلیل تلاش‌های متعدد‌شان باعث بروز آسیب‌هایی به سازه شده است. امروزه بازدید از این هرم حدودیت‌ دارد و فقط اشخاص خاصی که از مقام‌های مذهبی می‌توانند به داخل این هرم بروند سایر بازدیدکنندگان باید در روزهای دومین و چهارمین یکشنبه هر ماه از داخل هرم دیدن کنند.

سوالات متداول هرم سیستیا رم

برخی از مشخصات ساختاری هرم سیستیا رم چیست؟

سازه این هرم تشکیل شده است از هسته بتونی که شامل شن و ماسه است و با لایه ایی از آجر تقویت شده است. همانطور که گفتیم نمای خارجی هرم سیستیا رم که شامل سنگ‌های مرمر سفید بوده است متاسفانه برداشته شده. سطح مقطع این هرم ۲۹ متر و ارتفاع آن حدود ۳۴ متر است.

اطلاعات کتیبه های موجود در این هرم چیست؟

دو کتیبه ایی که در سمت شرقی و غربی هرم سیستیا رم وجود دارد اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ آن به ما می‌دهد. پس از مطالعه کتیبه‌ها مشخص شد که هرم سیستیا رم در واقع آرامگاه مردی به نام گایوس استیوس پسر لوسیوس از خاندان پگ ایلیا است.

عملیات مرمت سازی این هرم در چه سالهایی انجام شد؟

پس از بروز آسیب‌های محیطی به هرم سیستیا شهر رم علاوه بر آنکه در سال ۱۶۰۰ این هرم بازسازی مختصری به خود دید در سال ۲۰۰۱ و ۲۰۱۱ نیز مرمت‌های تخصصی بر روی آن انجام شد.