اردوگاه کار اجباری آشویتس | آشنایی – تصاویر – محتویات موزه
نویسنده: امین بابازاده
اردوگاه کار اجباری آشویتس، اصلی‌ترین و بدنام‌ترین اردوگاه کار اجباری بوده که توسط نازی‌ها در سال 1940 ایجاد شد. این بنا زمانی که لهستان تحت اشغال آلمان نازی بود به عنوان اردوگاه کار اجباری برای لهستانی‌ها و سپس برای اسیران جنگی شوروی ساخته شد؛ سپس به زندان برای ملیت‌های مختلف تبدیل گشت. در این اردوگاه کشتار نژاد پرستانه زیادی توسط نازی‌ها و حزب‌شان صورت گرفت.
دیوارهای مستحکم، سیم‌های خاردار، حاشیه‌های راه آهن، سکوها، پادگان‌ها، چوبه‌های‌دار و کوره‌ها؛ آثار به جای مانده از آن زمان در این اردوگاه هستند. این اردوگاه در سال 1947 به موزه دولتی آشویتس تبدیل شد. محوطه موزه 191 هکتار بوده که 20 هکتار آن در آشویتس اول و 171 هکتار دیگر در آشویتس دوم- بیرکناو قرار دارد. در محوطه موزه چند صد ساختمان و ویرانه اردوگاه موسوم به اتاق‌های گاز و کوره سوزی وجود دارند. در سال 1979، این اردوگاه اجباری در میراث جهانی یونسکو ثبت گردید.
آنچه از اردوگاه آشویتس اولیه باقی مانده است
اردوگاه آشویتس شامل 155 سازه آجری و چوبی (57 در آشویتس و 98 در بیرکناو) و حدود 300 ویرانه است. سازه‌ها از دیوارهای آجری و سقف‌های شیروانی از جنس چوب ساخته شده‌اند. داخل آنها با سیمان و چوب طبقه بندی شده‌اند و این طبقه بندی شبیه به تخت‌های دو، سه طبقه هستند. همچنین خرابه‌هایی در این مجموعه وجود دارد که گفته می‌شود خرابه‌های اتاق گاز و کوره سوزی در بیرکناو بوده که با پایان جنگ جهانی دوم در سال 1945 توسط نازی‌ها با دینامیت از بین رفته‌اند تا از جنایات خود رد پایی نگذارند.
سازه‌های فردی با اهمیت تاریخی بالا، مانند حاشیه‌های راه آهن و رمپ‌ها، فروشگاه‌های مواد غذایی و ساختمان‌های صنعتی در مکان‌هایی از این اردوگاه دیده می‌شود. در این محل‌ها زندانیان به کارهای اجباری گمارده می‌شدند.
مجموعه اردوگاه آشویتس از زمان آزادسازی در سال 1945 تا به امروز تا حد زیادی بدون تغییر باقی مانده است. ساختمان‌ها، زیر ساخت‌ها و سازه‌ها؛ همگی بدون تغییر مانده‌اند، روی برخی از آنها عملیات بازسازی انجام شده ولی سعی شده تغییرات ظاهری صورت نگیرد و به صورت اولیه باقی بمانند.
جالب است بدانید در سال‌های ابتدایی پایان جنگ جهانی، این مکان را به عنوان یک مکان یادبود می‌شناختند و بازدید از آن برای دانش‌آموزان مدارس و بیشتر کارمندان اجباری بود. بعد از سقوط کمونیسم این اجبار از بین رفت و درب آن به عنوان موزه و یک مکان گردشگری به روی بازدیدکنندگان دیگر کشورها نیز باز شد. بازدیدکنندگان امروزی از این سایت گردشگری تاریخی، یک جمعیت واقعا بین‌المللی بوده که در آن برخی ملیت‌ها مانند بریتانیا، ایتالیا، آلمان، اسراییل و امریکا بیشتر حضور دارند.
نمایشگاه اصلی اردوگاه آشویتس
نمایشگاه اصلی موزه حاوی بسیاری از پیشینه‌های تاریخی، شواهد عکاسی، نقشه‌ها و نمودارها است. وقتی نازی‌ها با عجله فرار کردند، نتوانستند بسیاری از شواهد و مدارک را از بین ببرند.
انبوهی از موی قربانیان که در زمان آزادسازی کمپ در محوطه ذخیره شده بود، از آن زمان در یک ویترین شیشه‌ای بزرگ در موزه قرار داده شد. این موها با گذشت زمان تغییر رنگ داده‌اند. مسئولان این موزه و بازدیدکنندگان 15 یا 20 سال پیش، آنها را به عنوان یک رنگ کلی قهوه‌ای به یاد می‌آورند؛ اکنون موها به رنگ خاکستری درآمده‌اند. گفته می‌شود که این تغییر رنگ موها به دلیل استفاده از مواد شیمیایی در کشتن قربانیان، ایجاد شده است. برخی از کارشناسان بر این باورند تا چند سال آینده ممکن است موها به پودر تبدیل شده و حفظ آنها تقریبا غیرممکن است.
انبوهی از کفش‌ها، انبوهی از برس‌ها و انبوهی از اندام‌های مصنوعی علاوه بر موهای قربانیان به جای مانده و در ساختمان‌های این کمپ برای عموم قابل رؤیت است. یکی دیگر از قسمت‌ها شامل اشیاء به جا مانده از آن زمان است، مانند یک اتاق پر از چمدان که نام، محل تولد و آدرس صاحبان آنها با ماژیک سفید نوشته شده است. جالب است که برخی از بازدیدکنندگان وقتی آدرس برایشان آشنا است و در نزدیکی محل زندگی آنها است، هیجان زده می‌شوند و با خود می‌گویند سرنوشت این همسایه ناشناخته سال‌های دور چه شده است؟
دیگر مکان های دیدنی اردوگاه آشویتس
از همان سال‌های ابتدایی بعد از جنگ جهانی، چندین نمایشگاه ملی در بلوک‌های مختلف در اردوگاه کار اجباری آشویتس بر پا شدند. این نمایشگاه‌ها در سال‌های اخیر بازسازی شده‌اند و برخی از آنها هنوز به نوسازی احتیاج دارند.
ساختمان‌های مختلف واقع در این اردوگاه اجباری تاریخی، جنبه‌های مختلف نمایشگاه اصلی را پوشش می‌دهند و ساختمان‌هایی نیز به کشورهای جداگانه مانند مجارستان، بلژیک، جمهوری چک و فرانسه که در جنگ حضور داشته‌اند، پرداخته است. تابلوهایی روی دیوارهای این سازه‌ها وجود دارند که جزییات تاریخی گسترده‌ای را به نمایش عموم گذاشته‌اند. این متون به زبان‌های مختلف مخصوصا لهستانی، عبری و انگلیسی نوشته شده‌اند.
دو قسمت دیگر با نام‌های «بلوک مرگ» و «دیوار مرگ» نیز دیدنی‌های تأسف بار و حتی گریه‌آور است. بلوک مرگی که سلول‌های انفرادی به صورت ایستاده بودند که شکنجه بسیار بدی بود و نهایتا ممکن بود به مرگ بیانجامد و دیوار مرگ اتاق‌هایی بودند که زندانیان بدون غذا و نور تا زمان مرگ در آنجا رها می‌شدند.
برج مراقبتی که بر دروازه این کمپ قرار دارد و دور تا دور آن را پنجره‌های شیشه‌ای فرا گرفته، به دور تا دور داخل و بیرون کمپ کاملا احاطه دارد.
خارج از محوطه یادبود، کتاب فروشی‌ها و غرفه‌های سوغات نیز وجود دارند. حتی یک فست فود درست در وسط ایستگاه اتوبوس فعالیت دارد. این نشان می‌دهد که بر روی این مکان به عنوان یک مکان گردشگری سرمایه گذاری شده است.
مکان و ساعت کاری اردوگاه آشویتس
اردوگاه کار اجباری آشویتس در جنوب کشور لهستان و در نزدیکی شهر کوچکی به نام Oswiecim (به زبان لهستانی آشویتس) قرار دارد. البته بیشتر مردم از شهر کراکوف به عنوان پایگاهی برای سفر خود استفاده می‌کنند زیرا دارای زیرساخت‌های گردشگری بیشتری نسبت به دیگر شهرهای نزدیک به این کمپ است.
با قطار، اتوبوس یا ماشین شخصی می‌توانید به این اردوگاه تاریخی بروید که البته به هر حال پیاده روی آن زیاد است.
ساعت کاری یا همان بازدید از اردوگاه آشویتس همه روزه ساعت 8 صبح شروع می‌شود ولی زمان پایان دادن به کار، با توجه به فصول مختلف است مثلا در زمستان ساعت 3 بعداز ظهر و در تابستان ساعت 7 بعد از ظهر به کار خود خاتمه می‌دهند.
به عنوان گردشگر می‌توانید از دیگر مکان‌های دیدنی مانند بنای یادبود Alte Judenrampe در نزدیکی این اردوگاه تاریخی نیز دیدن کنید. لهستان مکان‌های دیدنی بسیاری دارد.
سوالات متداول اردوگاه کار اجباری آشویتس
این اردوگاه توسط چه کسی و در چه سالی ساخته شد؟
اردوگاه آشویتس اصلی‌ترین و بدنام‌ترین اردوگاه کار اجباری بوده که توسط نازی‌ها در سال 1940 ایجاد شد.
چه چیز هایی از این اردوگاه باقی مانده است؟
دیوارهای مستحکم، سیم‌های خاردار، حاشیه‌های راه آهن، سکوها، پادگان‌ها، چوبه‌های‌دار و کوره‌ها؛ آثار به جای مانده از آن زمان در این اردوگاه هستند.
در این موزه چه چیزهایی به نمایش گذاشته شده است؟
نمایشگاه اصلی موزه حاوی بسیاری از پیشینه‌های تاریخی، شواهد عکاسی، نقشه‌ها و نمودارها است. وقتی نازی‌ها با عجله فرار کردند، نتوانستند بسیاری از شواهد و مدارک را از بین ببرند.
دیدگاه کاربران